Առաջին ուսումնական շրջանի հաշվետվություն

Սեպտեմբեր ամսվա հաշվետվություն
Հոկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն
Նոյեմբեր ամսվա հաշվետվություն
Դեկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն

Ւմ նախագծերը
Սեպտեմբեր
Հոկտեմբեր
Նոյեմբեր
Դեկտեմբեր

ժամանակագրություն, որ դարի որ կեսն է։
800 VIII դար 2 կես
801 – IX – 9 դար 1 կես
99 – I-1 դար 2 կես
325 – IV – 4 դար 1 կես
2024 – XXI – 21 դար 1 կես
Մ․թ․ա 702 – VIII 8 դար 1 կես
Մ․թ․ա 72 – I – 1 դար 1 կես

Ներկայացնել Հայկական լեռնաշխարի․
Ա․ 5 Խոշոր գետ
Եփրատ
Տիգրիս
Կուր
Արաքս
Արածանի
Բ․ 3 Խոշոր լճերը
Սևանը
Վանը
Ուրմիան
Գ․ 5 ամենաբարձր լեռները
Սիփան
Արագած
Ջիլո
Սաբալան
Մասիս

Իմ պատկերացումները արատտա երկրի մասին։
Արատտա, շումերական սեպագրերում հիշատակվող երկիր։ Հիշատակումը կապված է Ուրուքի երկու վաղ թագավորներ Էնմերքարի և Լուգալբանդայի հետ, որոնք նաև կան Շումերի թագավորների ցանկում։

Ինչ գիտես հին Եգիպտոսի մասին։
Հին Եգիպտոս, հին աշխարհի պատմական շրջանի և քաղաքակրթության նշանակալի մշակույթի անվանում։ Գոյություն է ունեցել Աֆրիկայի հյուսիս-արևելքում Նեղոս գետի ստորին հոսանքի երկայնքով։ Նախապատմական Եգիպտոսը 3100 թվականին (ըստ եգիպտական պայմանական ժամանակագրության), որը քաղաքականապես միավորեց Վերին և Ստորին ԵգիպտոսներըՄենեսի գլխավորությամբ հաճախ նույնականացվում էր Նարմերի հետ։ 

Բացատրել բառերը
Հիերոգլիֆ –  պատկերային գրանշան, որ նշանակում էր՝ հասկացություն, վանկ կամ հնչյուն:
Փարավոն – Հին եգիպտական թագավորների անվանումը:
Բուրգ –  Աշտարակաձև շինություն, աշտարակ:
Սֆինքս – Հին հունական առասպելաբանության մեջ՝ առյուծի մարմնով և կնոջ գլխով ու կրծքով թևավոր էակ, որ մեռցնում է այն բոլոր անցորդներին, որոնք չեն կարողանում լուծել իր առաջարկած առեղծվածը:
Ռոզեթյան քար – ռոզեթյան քար, Ալեքսանդրիայից ոչ հեռու գտնվող Ռոզետա քաղաքում (այժմ՝ Ռաշիդ) հայտնաբերված գրանոդիորիտե արձանագրություն՝ հին եգիպտերեն (հիերոգլիֆ կամ մեհենադրոշմ և հանրամատչելի դեմոտիկյան գրերով) և հին հունարեն նույնիմաստ արձանագրություններով բազալտե սալաքար։ 
Ֆրանսուա Շամպոլյոն – ֆրանսիացի գիտնական, եգիպտագիտության հիմնադիրը։
Սեփագիր – Սեպագիրն ամենահին հնչյունական գիրն է։
Միջագետք – Միջագետք կամ Մեսոպոտամիա, պատմական տարածք Արևմտյան Ասիայում, որը գտնվում է Տիգրիս և Եփրատ 

Ինչ հետք են թողել պատմության Միջագետքը
Բաբելոնացիները
Շումերները
Փյունիկեցիները
Խերթերը

Խեթեր. Ժողովուրդ, որը երկրպագում էր երկգլխանի արծվին

  1. Ներկայացնել ամենատպավորիչ հատվածը :
    Այն հատվածը երբ ասվում էր, որ խեթերը եղել են գերտիրություն տպավորիչ, քանի որ երբեկ չեի լսել իրենց մասին:
  2. Պատկերացրու, որ դու արքա ես. ինչ ամենակարևոր 5 օրենք կստեղծեիր քո երկիրը կառավարելու համար:
    Չգողանալ:
    Չանել անմիտք քայլեր:
    Պատերազմ չլինեն։
    Բնությունը չաղտոտել։
    Բոլոր ժողովուրդների իրավունքների հավասար են:

Հին աշխարհի արվեստը

1 Ներկայացնել Հին աշխարհի յոթ հրաշալիքները
Հրաշալիքների առաջին ցուցակը մ. թ. ա. 5-րդ դարում կազմել է Հերոդոտոսը, որը քաջատեղյակ էր Եգիպտոսի ու Առաջավոր Ասիայի ճարտարապետությանը, շուտով նրա հետ համաձայնվել են Փիլոն Բյուզանդացին, իսկ ավելի ուշ՝ Անտիպատրոս Սիդոնացին։ 

2.Ընտրել առավել քեզ դուր եկած հրաշալիքը, պատմել այդ հրաշալիքի մասին:
Ինձ առավել դուր են եկել Եգիպտական բուրգերը: Եգիպտական բուրգեր, անտիկ որմնադիր կառույցներ Եգիպտոսում։ Հայտնի է առնվազն 118 «Եգիպտական» բուրգ։

3. Մտածիր,  գրիր, հիմնավորիր ՝որոնք են քեզ համար յոթ հրաշալիքները:
Ինձ համար յոթ հրաշալիքներ գրողները, դերասանները, ճարտարապետները, բանաստեղծները, նկարիչները, բժիշկները:

4. Ըստ քեզ որոնք են Հայաստանի յոթ հրաշալիքները, հիմնավորիր:
Հայաստանի յոթ հրաշալիքները
Կարեն Դեմերճյանի մարզահամերգային համալիրը:
Ստեփանավանն ու Ապարանը:
Ջերմուկն ու Ծաղկաձորը:
Սևանալիճն ու Հայ գրողները, դերասանները:

Լեւոն Շահնուր. Փաթիլը

1.Անծանոթ բառերը բացատրի’ր:
հրապույր – Գեղեցկության՝ գրավչության՝ հաճելիության առաջացրած զգացմունքը, հմայք:
Էակ – Շնչավոր գոյացություն, արարած:
Ճակատագիր – Մարդու համար նախասահմանված բախտ:

2.Պատմվածքից դուրս գրի’ր բարդ, ածանցավոր բառեր։
Ածանցավոր – միլիոնավոր
Բարդ – ամենափխրուն,

3.Պատմվածքից դուրս գրի’ր  դարձվածքներ:
Պար բռնել-պարել
խելքահան անել- գայթակղել
հոգի-բարի հոգի
շունչ առած- հանգստացած

4. Խորհուրդ տո’ւր փաթիլին:
Ես փաթիլին խորհուրդ կտամ, որ մի պահին տևող հաճույքի չավարտել կյանքը։

Նամակ Ձմեռ պապին

Մի աղջիկ, անունով Լոլա նստած էր սենյակում և նկարում էր արջին և լսեց, որ դուռը բացվեց, Լոլան բարձրացրեց գլուխը և նայեց, որ դա մայրիկներ:

Մայրիկն ասաց նրան։

— Արդեն որոշե՞լ ես, թե ինչ եք ուզում Ամանորին, ուղարկե՞լ եք Ձմեռ պապիկին։

Լոլան հարցական հայացքով նայում է մորն ու ասում։

— Կարո՞ղ եմ նամակ գրել Ձմեռ պապին: Լավ է, բայց ինչու ես չգիտեի այս մասին:

Մայրիկն առաջարկեց դա անել միասին, և Լոլան, համաձայնվելով, վերցրեց նոր թուղթ ու մատիտ

Լոլան ասաց մայրիկին

— Դու պարզապես պետք է գրել, մենք դեռ մանկապարտեզում :

Լոլան սկսեց ասել, թե ինչ է ուզում ստանալ Ձմեռ պապից:

— Ես տիկնիկների տուն եմ ուզում, այդքան հսկայական և նոր Բարբի, բայց իմն արդեն կոտրված է:

Մայրիկը վերջացրեց գրելը և ասաց:

— Սա Ձմեռ պապին ուղղված Ձեր ցանկությունների ավարտն է: Եկեք գնանք այն ծառի տակ դնենք:

Լոլան ժպտալով գլխով արեց՝ մոր հետ գնալով դեպի ծառը, մոտեցան ու դրեցին նամակը:

Գործական քերականություն

  1.  Մի բառով qրի՛ր:
  • Ո՞վ է այն մարդը, ով առևտրով է զբաղվում:
    Առեվտրական
  • Ինչպե՞ս ենք անվանում այն կենդանուն, որը մսով է կերակրվում:
    Գիշատիչ
  • Ինչպե՞ս ենք անվանում այն մարդկանց, ովքեր լեռներն են մագլցում:
    Լեռնագնաց
  • Վայր, որտեղ մրգատու ծառեր են աճում:
    Այգի
  • Կառույց, որտեղ մարդիկ աղոթում են:
    Եկեղեցի
  • Կենդանի, որը երկար ականջներ ունի և արագ է վազում:
    Նապաստակ
  • Կատակել սիրող մարդ:
    կատակասեր
  • Լույսը բացվելու պահը:
    լուսաբաց
  • Երկրագնդի արևը դուրս գալու մասը:
    արևելք

2. Հիմա դուք փորձեք բացատրել.

դպրոց-երեխաների սովորելու վայր
հայրենիք-ծննդավայր
լճակ-փոքր լիճ
ընտանիք-գերդաստան
համակարգիչ-մեքենա, որը մշակում է տվյալները հրամանների ցանկին համաձայն
մոծակ-բարակ կնճիթով արյունածուծ միջատ
միրգ-պտուղ
տիեզերք-երկրագնդից դուրս անվերջ վայր

3. Տրված բառերից նորե՛րը կազմիր՝ ակ, իկ, ուկ մասնիկներով (ածանցներով): Այդ ածանցներն ի՞նչ իմաստ են տալիս.

Ա) Աստղիկ, արկղիկ, թերթիկ, հայրիկ, մայրիկ, տատիկ, պապիկ, քաղցրիկ, անուշիկ:

Բ) Գետակ, նավակ, դուռնակ (ն), թռչնակ, որդիակ, զանգակ:

Գ) Խոզուկ, տաքուկ, գառնուկ(ն), հարսնյակ (ն), ձագուկ:

4. Նախադասություններն ավարտի՛ր:

Քաղցած աղվեսը համոզում էր աքլորին, բայց աքլորը չհավատաց նրան ու մնաց իր տեղում։

Քաղցած աղվեսը համոզում էր աքլորին, թեև հասկանում էր, որ աքլորը զգույշ է և դժվարությամբ կհավատա։

Քաղցած աղվեսը համոզում էր աքլորին, որը նստած էր ծառի բարձր ճյուղին։

Քաղցած աղվեսը համոզում էր աքլորին, որին վաղուց էր ցանկանում բռնել։

Քաղցած աղվեսը համոզում էր աքլորին, որից որից ինքը սպասում էր մի լավ կերակուր ստանալ։

Քաղցած աղվեսը աքլորին  համոզում էր, որովհետև շատ օրեր չէր կերել և արդեն չէր կարողանում դիմանալ սովին։

Քաղցած աղվեսը աքլորին  համոզում էր, երբ արևը դեռ նոր էր ծագում, և բոլորը քնած էին։

Քաղցած աղվեսը աքլորին  համոզում էր, որ իջնի ծառից ու իր հետ քայլի դեպի դաշտը։

Քաղցած աղվեսը աքլորին  համոզում էր, չնայած աքլորը զգուշանում էր և սպասում էր, որ աղվեսը կհեռանա։

5. Հարցերին պատասխանելով՝ դպրոցական վեցերորդ տարվա մասին գրավոր պատմի՛ր:

Ա) Ի՞նչ նորույթուն կա ձեր դասարանում (աշակերտների թիվը նո՞ւյնն է, նույն տեղո՞ւմ եք դաս անում և այլն):
Սկզբում մեր դասարանում կար 32–31 երեխա, (ես չեմ հիշում) Իսկ հիմա 27։ Այս տարի նոր մարդիկ չենք ունեցել շատ ափսոս, քանի որ մեր դասարանը մեծ է։ Մենք Արևմտյան դպրոցից տեղափոխվել ենք Միջին դպրոց։ Արևմտյան դպրոցում ամեն ինչ ծանոթ էր, որովհետև այնտեղ մենք 5 տարի էինք իսկ Միջին դպրոցում շատ դժվար էր հարմարվել, որովհետև դպրոց շատ մեծ է։ Այս 6 տարվա ընթացքում ես գտել եմ շատ լավ ընկերներ։

Բ) Ի՞նչ նոր առարկաներ եք անցնում: Դրանք ինչո՞վ են հետաքրքիր (ուրիշ ի՞նչ տպավորություն ունես):
Այս տարի մեր առարկաներից ավելացել են պատմություն և մաթեմատիկա առանց բանաձևերի։ Պատմությունը է հետաքրքիր է ինձ համար, նոր հետաքրքիր փաստեր ես իմանում։ 5 դասարանում մենք նման բան անցնում էինք անունով հայրենագիտություն, որտեղ ուսումնասիրում էն մեր երկրի պատմությունն և մշակույթը։ Մաթեմատիկա առանց բանաձևերի սովորեցնում է խնդիրներ լուծել։

Գ) Ուսուցիչներիդ մասին պատմիր:
Ուսուցիչները այստեղ շատ լավն են, բարի են։ Նրանք դասերն անցկացնում են հետաքրքիր, որոնք ամեն ինչ հասկանալի է։

Դ)Պատմի՛ր՝ դպրոցում փոփոխություն կա՞ (շենքը, բակը, կարգ ու կանոնը և այլն):
Միջին դպրոցում բոլոր տարացքը ուրիշ է։ Բակում կա մեծ ֆուտբոլի դաշտ, վոլեյբոլի դաշտ և տուրնիկ, որտեղ խաղալը միշտ հետաքրքիր է։ Ինչը դասերը դարձնում է ավելի հարմար։ Շենքը շատ մեծ–մեծ է, և սկզբում դժվար էր կողմնորոշվել որ դասարանն ուր է։ Մի անգամ ես պատահական մտա ավագ դպրոց, երբ գտնում էի երկարօրյաի դասարանը։

Ե) Ի՞նչ վերաբերմունք ունես այդ ամենի նկատմամբ:
Ինձ այս դպրոցում լավ է բայց մի փոքր դժվար։ Դասերը հետաքրքիր են և նոր ընկերները, շատ հետաքրքիր է այստեղ սովորելը։

6. Կետերի փոխարեն հատկանիշ ցույց տվող տրված բառերը (ածականները) տեղադրի՛ր: Տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր (ածականները խոսքում ի՞նչ դեր ունեն):

Գետնի վրայով լայնահուն ու հորդահոս գետեր ու արագավազ առվակներ են հոսում, գետնի տակից սառնորակ ու զուլալ աղբյուրներ են բխում, և երբ նրանց ջրերը որևէ իջվածքում կուտակվում են, լիճ է գոյանում: Իսկ որքա՞ն ամենախոր լճեր կան: Երկրագնդի ամենամեծ լճի՝ Բայկալի ափերը երիզող բարձր լեռներն ասես թափանցիկ մշուշի վրա են կախված: Ձգվում է կապույտ լիճը հարյուրավոր կիլոմետրեր, ու տեղացիները նրան ծով են անվանում: Բայկալը մաքուր ու թափանցիկ ջուր ունի: Արևոտ ու հանդարտ եղանակին լճի հատակը տեղ-տեղ երևում է:

Մեր հանրապետությունը պատկերազարդ լճերով հարուստ է: Դրանցից ամենամեծը Սևանա լիճն է, որտեղ իշխան ձուկն է բնակվում: Դիլիջանից քիչ հեռու մի գեղատեսիլ լիճ կա: Նա այնքան մաքուր ջուր ունի, որ նրան Պարզ լիճ են կոչում:

Ածականները բացատրում են առարկաների կամ երևույթների հատկանիշները

`Լայնահուն, հորդահոս, կարկաչուն, արագավազ, սառնորակ, զուլալ, տարբեր, ամենախոր, անուշահամ, բարձր, կապույտ, մաքուր, թափանցիկ, արևոտ, հանդարտ (եղանակ), հարուստ, լեռնային, գեղատեսիլ, ամենամեծ, սքանչելի, գողտրիկ, վճիտ:`Լայնահուն, հորդահոս, կարկաչուն, արագավազ, սառնորակ, զուլալ, տարբեր, ամենախոր, անուշահամ, բարձր, կապույտ, մաքուր, թափանցիկ, արևոտ, հանդարտ (եղանակ), հարուստ, լեռնային, գեղատեսիլ, ամենամեծ, սքանչելի, գողտրիկ, վճիտ:

7. Կարդա’ առակը: Ո՞րն է առակի իմաստը:

Ապրում էին աղվեսն ու արագիլը։ Աղվեսը շատ եսասեր էր, չնայած որ մի օր որոշում է հրավիրել արագիլին ընթրիքի։ Արագիլը չափազանց ուրախանում է՝ իմանալով հրավերի մասին, և նշանակված ժամին հյուր է գնում։ Աղվեսը բացում է դուռը և նրան ներս հրավիրում։ Նրանք սեղան են նստում։ Աղվեսը մատուցում է իր ապուրը տափակ ափսեով։ Քանի դեռ աղվեսը վայելում էր իր ապուրը, արագիլը իր երկար կտուցի պատճառով չէր կարողանում խմել այն։ Հաջորդ օրը արագիլը հրավիրում է աղվեսին ընթրիքի։ Նա նույնպես մատուցում է ապուր, բայց այս անգամ կճուճի մեջ։ Արագիլը վայելում և վերջացնում էր իր ապուրը, իսկ աղվեսը սոված վերադառնում է տուն՝ գիտակցելով իր սխալը։

Առակի իմաստը, որ աղվեսը միայն իր մասին էր մտածում, բայց արագիլը աղվեսին, ցույց տվեց, թե ինչ է զգացել։ Առակը ցույց է տալիս, որ երբ մարդիկ մտածում են միայն իրա մասին, դա կարող է շրջվել նրանց դեմ։

-Արդյո՞ք պետք է ամբողջ կյանքս հոսեմ։ Չե՞մ կարող դադարել և հանգստանալ մի փոքր։

Նա խորհրդի կարիք ուներ, դիմեց սարին՝ ասելով իր մտավախությունը։ Սարը միայն ծիծաղեց և ասաց․

-Է՜յ, նայիր ինձ։ Ես տարիներով կանգնած եմ այս նույն տեղում։

Գետը պատասխանեց․

-Դու կանգնած ես մի տեղում և երբեք չես հոգնում։ Նայի’ր ինձ,
ես անընդհատ շարժվում եմ, չեմ հանգստանում նույնիսկ մեկ րոպե։

Սարը ժպտաց․

-Ես հոգնում եմ այստեղ կանգնելուց։ Ես ամեն օր տեսնում եմ նույն ծառերը և նույն երկինքը։ Երբեմն ես ցանկանում եմ հոսել գետի նման․․․
Ես ցանկանում եմ գնալ անտառներ և գյուղեր՝ ջուր տանել նրանց, կյանք տալ և սիրվել բոլորի կողմից։

Գետը պատասխանեց․

-Տարօրինակ է, որ այդպես ես մտածում։ Քո կյանքը շատ հարմարավետ և խաղաղ է ։

-Չես հասկանում, ի՛մ քույր, -պատասխանեց սարը և շարունակեց։- Քեզ բոլորը երկրպագում են, դու բոլորին օգուտ ես տալիս։ Երբեմն նույնիսկ միանում ես ծովերին։

Այս լսելով՝ գետը պատասխանեց․

-Դու միանշանակ ճիշտ ես,եղբա՛յր իմ։
Իմ կյանքի իմաստը հենց այդ է անդադար շարժվելը, մարդկանց ու բնությունը ջրով հարստացնելը։: Շնորհակալություն լավ խորհրդի համար։