Դերանուններ
235. Ընդգծված բառը ո՞ւմ անվան փոխարեն է գրված:
Օրինակ՝
Անանիա Շիրակացին յոթերորդ դարի գիտնական էր: Նա Երկիրը գնդաձև էր պատկերում և բաժանում էր կլիմայական յոթ գոտիների: Նա – Անանիա Շիրակացին:
– Հիմա ես սրա գլխին մի խաղ կխաղամ,- ասաց Տիգրանը: Ես–Տիգրան
Ես արդեն հոգնել եմ ու հենց առավոտյան տուն եմ գնալու,- ասաց Նվարդը: Ես–նվարդ
Դու ինչո՞վ ես զբաղված, ի՞նչ ես անում այդտեղ,- հարցրեց մայրը տղային: Դու–տղան
Առաջինը դո՛ւ մտիր,- Ռուբենին առաջարկեց տղան: Դու–տղան
Վարորդը նոր միայն նկատեց մեզ: Նա ապակու ետևից ժպտաց և ձեռով կանչեց: Նա–վարորդն է
Նա թվաբանությունից ամենաուժեղն է,- ընկերուհուն գովում էր Նվարդը: Նա–նվարդ
236. Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք բառերն ինչո՞ւ են անձնական դերանուններ կոչվում:
Նրանք ցույց են տալիս կոնկրետ մարդու
237․Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք դերանուններն ըստ թվի բաժանի՛ր երկու խմբի:
1 խումբ
Ես, մենք
2 խումբ
Դու, դուք
3 խումբ
Նա, նրանք
238. Անձնական դերանունները ի՞նչ սկզբունքով են բաժանված երեք խմբի:
Ա. Ես, մենք.
Բ. Դու, դուք.
Դ. նա, նրանք:
Խմբերը բաժանված են ըստ դեմքերի։
Տեքստն ուշադիր կարդա և հիշիր։
Դերանունները անվան փոխարեն գործածվող բառեր են: Անձնական դերանունները գործածվում են անձի անվան փոխարեն: Ունեն երկու թիվ՝ եզակի (ես, դու, նա) և հոգնակի (մենք, դուք, նրանք), երեք դեմք՝ I (ես, մենք), II (դու, դուք), III (նա, նրանք):
Բայեր
243. Տրված գոյականներից ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր (բայեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծիր:
ա) Ամպ–ամպել ծաղիկ–ծաղկել վար–վարել կար–կարել երգ–երգել ժողով–ժողորվել օճառ–օճառել
բ) Գող–գողանալ վախ–վախել քար–քարանալ մահ–մահանալ մանուկ–մանկանալ էջ(իջ)–իջնել մայր–մայրանալ
244. Տրված ածականներից բայեր (ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:
Գեղեցիկ–գեղեցկանալ հպարտ–հպարտանալ տգեղ–տգեղանալ մեծ–մեծանալ փոքր–փոքրանալ չար–չարանալ չոր–չորանալ թարմ–թարմանալ խոնավ–խոնավանալ սև–սևանալ բարձր–բարձրանալ մանր–մանրանալ ճերմակ–ճերմականալ ծանր–ծանրանալ
245. Տրված բառերից գոյականներ և բայեր կազմի՛ր: Արմատների գրությունն ինչպե՞ս փոխվեց:
Օրինակ՝
թը՜շշ – թշշոց – թշշալ:
Բը՜զզ–բզզալ դը՜ռռ–դռդռալ չրը՜խկ–չխկանալ խը՜շշ–խշշանալ ծի՜վ-ծի՜վ–ծվծվալ տը՜զզ–տզտզալ կը՜ռռ–կռկռալ թը՜խկ–թխկալ մը՜ռռ:–մռռալ
247. Տրված արմատներով բայեր կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:
Նստ–նստեք սահ–սահեք վազ–վազեք կարդ–կարդալ խաղ–խաղալ տես–տեսնեք հաս–հասնեք հագ–հագնեք փախ–փախչեք սառ–սառչեք թիռ–թռչել
248. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են կազմված: Ուշադրություն դարձրու բառի վերջավորությանը։ Ա և Բ բառախմբերը լրացրո՛ւ:
Ա. Գրել, հրել, վազել, քայլել, սուլել, սիրել, ատել, փախչել, թռչել, տեսնել, հասնել:
Ա բառախմբում վերջավորությունը “ել” է։
Բ. Խաղալ, կարդալ, դողալ, սողալ, աղալ, բարկանալ, ուրախանալ, կամենալ, վախենալ:
Բ բառախմբում վերջավորությունը “ալ” է։
249. Ըստ նախորդ վարժության՝ բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի և այդ խմբերն անվանի՛ր:
Պարզ բայեր
Գրել, հրել, վազել, քայլել, սուլել, սիրել, ատել, խաղալ, կարդալ, դողալ, սողալ, աղալ
Ածանցավոր բայեր
Փախչել, թռչել, տեսնել, հասնել, բարկանալ, ուրախանալ, կամենալ, վախենալ։